مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با پيوند با استرول‌ها باعث افزايش نفوذپذيرى غشاء سلولى و كاهش K و Na و مواد مغذى سلولى در ارگانيسم‌هاى حساس مي‌شود.

در هيستوپلاسموزيس، بلاستوميكوزيس، كوكسيديومايكوزيس، كريپتوكوكوزيس، كانديديازيس، اسپوروتريكوزيس، كه باعث مننژيت حاد سپتي‌سمى و عفونت‌هاى جلدى مي‌شوند.

بالغين و كودكان: انفوزيون وريدى يك ميلي‌گرم در 250ml دكستروز پنج درصد. (0/1mg/ml). در طى 4-2 ساعت يا 0/25mg/kg/day در مدت 6 ساعت و بتدريج تا 1mg/kg/day افزايش مي‌دهيم، حداكثر تا 1/5mg/kg.
داخل مايع نخاعي: 0/1mg، به‌تدريج تا 0/5mg هر 72-48 ساعت.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط، دپرسيون شديد مغز استخوان.

چشم، گوش، حلق و بيني: وزوز گوش، كري، دوبيني، تاري‌ديد.
پوستي: سوختگي، تحريك، نكروز در محل تزريق، گُرگرفتگي، درماتيت، راش جلدي، (در استعمال موضعى دارو).
دستگاه عصبى مركزي: سردرد، تب، لرز، درد عصب محيطي، پارستزي، تشنج، گيجي.
ادرارى تناسلي: هيپوکالمي، اسيدوز توبولر، نفروکالينوز، نارسائى دائمى کليوي، آنوري، درد عضلاني.
گوارشي: تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، اسهال، کرامپ، گاستروانتريت هموراژيک، نارسائى حاد کبدي.
عضلانى اسکلتي: درد مفصل (آرترالژي)، درد عضلاني، درد فراگير، ضعف.
خوني: کم‌خونى نرموکروم نرموسيتيک، ترومبوسيتوپني، آگرانولوسيتوز، لکوپني، ائوزينوفيلي، کمبود پتاسيم خون، کاهش سديم و منيزيم خون.

در بيمارى کليوي، در حاملگى (گروه B).

تشديد سميت کليوى در صورت مصرف همزمان با آمينوگليکوزيدها، تشديد هيپوکالمى در صورت مصرف همزمان با گلوکوکورتيکوئيدها، ديورتيک‌ها، کاربني‌سيلين، پيپراسيلين، تي‌کارسيلين، مزلوسيلين و آزلوسيلين.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ علائم حياتى هر ۳۰ـ۱۵ دقيقه در طى نخستين انفوزيون، دقت در نبض، فشار خون.
ـ نسبت I&O: بررسى کاهش دفع ادراري، تغيير در وزن مخصوص ادرار؛ در اين حالات براى جلوگيرى از ضايعه پايدار در توبول‌هاى کليوى مصرف دارو را قطع کنيد.
ـ مطالعات خوني: Mg, Ca, Na, K, CBC هر دو هفته.
ـ توزين هفتگي: در صورت افزايش وزن هفتگى به مقدار يک کيلو، ادم وجود دارد و بايد ضايعه کليوى را مدنظر داشته باشيم.
توصيه‌ها:
ـ پس از رقيق کردن در ۱۰mL آب مقطر با ۵۰۰mL از محلول مناسب مخلوط کرده تا غلظت mg/mL ۰/۱ به‌دست آيد. محلول حاصل به‌مدت ۲۴ ساعت در دماى اتقال و به‌مدت يک هفته در يخچال پايدار است.
ـ دوز تست: ۱mg در ۲۰mL دکستروز پنج درصد در مدت ۳۰ـ۱۰ دقيقه.
ـ از وريدهاى ديستال استفاده شود و هر ۸ ساعت محل را از لحاظ نشت خارج عروقى و نکروز بررسى کنيد، استفاده از اسکالپ وين در بزرگ‌ترين وريد ممکن و افزودن هپارين يا هيدروکورتيزون به تزريق، تعويض متناوب وريدها و برنامه مصرفى يک روز در ميان به کاهش خطر ترومبوفلبيت کمک مي‌کند. فقط پس از تشخيص ارگانيسم توسط C&S از دارو استفاده مي‌شود. اطمينان حاصل کنيد که از دارو براى مقابله با يک عفونت مرگبار استفاده مي‌شود.
ـ دارو را به آهستگى و طى ۶ ساعت تزريق کنيد. تزريق سريع ممکن است باعث کلاپس قلبى ـ عروقى شود.
روش تهيه / تجويز:
ـ جلوگيرى از نور در طول انفوزيون، آن را با فويل بپوشانيد.
ـ در صورت وجود عوارض جانبي، از درمان علامتي، از آسپرين، آنتي‌هيستامين‌ها، ضد استفراغ‌ها و ضداسپاسم‌ها استفاده کنيد.
ـ دور از نور و رطوبت نگهدارى شود. با محلول رقيق‌شده آن تا ۲۴ ساعت قابل استفاده است.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: کاهش تب، بي‌حالي، راش، منفي‌شدن C&S از نظر ارگانيسم.
مسموميت کليوي: افزايش BUN، کراتينين سرم؛ در صورتي‌که BUN بيشتر از ۴۰ mg/dl و يا کراتينين بيشتر از ۳mg/dl شود، دارو را قطع کرده يا دوز آن را کاهش مي‌دهيم.
مسموميت کبدي: افزايش AST, ALT, آلکالن فسفاتاز، بيليروبين.
واکنش‌هاى آلرژيک: در صورت وجود درماتيت و راش، دارو قطع شده و در حالت خفيف از آنتي‌هيستامين و در موارد شديد از اپي‌نفرين استفاده مي‌کنيم، هم‌چنين مصرف پروفيلاکتيک، آنتي‌هيستامين، بتامتازون و ضداستفراغ‌ها قبل از تزريق توصيه شده است.
کاهش پتاسيم: بي‌اشتهائي، ضعف، کاهش رفلکس‌ها، منگي، خواب‌آلودگي، افزايش دفع ادراري، افزايش تشنگي، پارستزي.
اثر سمى بر گوش: وزوز گوش (صداى زنگ يا همهمه در گوش)، سرگيجه، از دست دادن شنوائى (نادر).
ـ تب و لرز و سردرد و تهوع، ۲ـ۱ ساعت پس از شروع تزريق شروع شده و ۴ ساعت بعد از قطع دارو تخفيف مي‌يابد.
آموزش به بيمار و خانواده: براى از بين رفتن کامل عفونت به دوره درمانى طولانى مدتى از ۲ هفته تا سه هفته (بسته به نوع عفونت) نياز دارد.