مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با مكانيسم نامشخص باعث كاهش سرخي، پوسته پوسته شدن و شاخي‌شدن ضايعات پسوريازيس و برگشت ديفرانسيون اپيدرمى به‌حالت طبيعى مي‌شود.

پسوريازيس شديد.

بالغين: خوراكى به‌مقدار ۱ـ۷۵/۰ mg/kg در 3-2 دوز منقسم (حداكثر۵/۱ mg/kg) كه پس از 10-8 هفته درصورت امكان به ۷۵/۰ـ۵/۰ mg/kg/day كاهش مي‌يابد.
موارد منع مصرف: عدم تحمل به دارو، عدم تحمل به ترتينوئين و ويتامين A، چاقى شديد، حاملگى (گروه X)، شيردهي.

(اكثر عوارض ناخواسته مشابه سندرم هيپرويتامينوز A است).
قلبى - عروقي: ترومبوآمبولى عروق كرونر، هيپرتانسيون ارتواستاتيك، اختلالات انعقادي.
دستگاه عصبي: سردرد، خستگي، تب، اضطراب، افسردگي، سرگيجه، فراموشي، سود و تومور سربري.
چشم: تحريك، افت ديد در شب، دوبيني، سايش و خراشيدگى قرنيه، خشکى و درد چشم، پراشکى اسکوتوما، ترس از نور.
گوارشي: کاهش يا افزايش اشتهاء، استوماتيت و زخم‌زبان، درد شکم، تهوع، اسهال، يبوست، کاهش وزن، خونريزى لثه، هپاتيت سمي، هيپرترى گليسيريدمي، هيپرکلسترولمي.
گوش و حلق و بيني: خشکى و خونريزى از بيني، آب‌ريزش از بيني، گوش‌درد، افت شنوائي، التهاب گوش خارجي.
ادرارى ـ تناسلي: افزايش BUN و Cr، سوزش ادرار، احتباس ادرار، پرادراري، سنگ کليه، اختلال قاعدگي، واژينيت آتروفيک.
خوني: کاهش هموگلوبين Hb، افت پلاکت‌ها.
تنفسي: سرفه، تنگي‌نفس.
پوست: ترک برداشتن و کنده شدن پوست، حساسيت به نور، ريزش مو، خشکى و آترومى پوست، خارش و بثورات، اشقاق و زخم پوست.
عضلانى ـ اسکلتي: درد مفاصل و استخوان‌ها، کرامپ و درد عضلاني، هيپراستوز.

سابقه اختلالات قلبى عروقي، اختلالات کبدي، ديابت مليتوس، هيپرکلسترومى و هيپرترى گليسريدمي، کودکان.

مصرف ويتامين A و مشتقات آن مانند ايزوترتينوئين باعث تشديد عوارض جانبى مي‌شود؛ مصرف تتراسکلين باعث تشديد افزايش فشار داخل مغزى مي‌شوند؛ متوترکسات باعث تشديد عوارض کبدى مي‌شود؛ مصرف شير باعث افزايش جذب گوارشى دارو مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ آزمون‌هاى کبدى قبل از شروع درمان، سپس هر ۲ هفته به‌مدت ۲ـ۱ ماه و سپس هر ۳ـ۱ ماه.
ـ اندازه‌گيرى کلسترول و چربى خون قبل از درمان، سپس هر ۲ هفته به‌مدت ۲ـ۱ ماه.
ـ از نظر حاملگى ۲ هفته قبل از شروع درمان. بهتر است دارو پس از شروع قاعدگى مصرف شود. روش مؤثر ضدباردارى از يک ماه قبل تا ۴ سال پس از پايان درمان.
توصيه‌ها:
ـ با توجه به عوارض دارو، اين ماده مي‌بايست با نظارت پزشک متخصص مصرف شود.
ـ کپسول‌ها بايد در دماى ۳۰ـ۱۵ درجه سانتي‌گراد از نور و رطوبت مصرف شود.
ارزيابى باليني:
درماني: برطرف شدن تدريجى علائم پوستى (علائم بيمارى ممکن است طى دوره اوليه درمان به‌طور گذرا تشديد شود).
درد و محدوديت حرکت در مچ پا، زانوها و لگن ناشى از استخوان شدن غيرطبيعي. در مورد کودکان راديوگرافى استخوان (مخصوصاً از زانو) پيش از درمان و به‌طور سالانه توصيه مي‌شود. در صورت مشاهده علائم فوق تجويز دارو را قطع کنيد.
از نظر سودوتومور سربري: (افزايش فشار داخل مغزي) با علائمى مانند سردرد، تهوع، استفراغ و تاري‌ديد.
وضعيت دهان و لثه از نظر خشکى و التهاب و زخم.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ در صورت استفاده از لنزهاى تماسى ممکن است به‌علت خشکى چشم نياز به استفاده از اشک مصنوعى داشته باشد.
ـ توصيه کنيد از استعمال آب و الکل و ديگر موادى که باعث تشديد خشکى و ترک برداشتن پوست مي‌شود خوددارى کند.
ـ بيمار بايد از مصرف غذاهاى پرچربى حتي‌الامکان خوددارى کند. هم‌چنين از مصرف ويتامين A به‌عنوان مکمل غذائى خوددارى کند زيرا باعث تشديد عوارض جانبى مي‌شود.
ـ بيمار بايد از خطرات تراتوژنيک دارو آگاه باشد و در صورت اطمينان از باردارى دارو را قطع کند. هم‌چنين بيمار حتى تا چند سال پس از پايان درمان بايد از اهداء خون خوددارى کند زيرا ممکن است زنان باردار دريافت‌کننده خون باشند.