مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با مهار مهاجرت لکوسيت‌هاى پلى مورنونوکلئر و فيبروبلاست‌ها و معکوس‌کردن افزايش نفوذپذيرى مويرگ‌ها و با تثبيت کردن ليزوزوم‌ها التهاب را کاهش مي‌دهد.

التهاب شديد، مهار فعاليت ايمني، نئوپلاسم.

ضدالتهاب:
بالغين: روزانه ۶۰ـ۵ mg خوراکى در يک دوز واحد يا دوزهاى منقسم.
کودکان: روزانه ۲ـ۱۴/۰ mg/kg خوراکى در يک دوز واحد يا در دوزهاى منقسم.
مولتيپل اسکلروزيس:
بالغين: روزانه ۲۰۰mg خوراکى به‌مدت يک هفته و سپس ۸۰mg يک روز در ميان به‌مدت يک ماه.
موارد منع مصرف: پسيکوز، حساسيت مفرط، ترومبوسيتوپنى ايديوپاتيک، گلومرولونفريت حاد، آميبياز، عفونت‌هاى قارچي، بيمارى برونشيال غيرآسمي، بچه‌هاى زير دوسال.

عوارض جانبي:
پوستي: آکنه، ترميم ضعيف زخم، اکيموز، پتشي.
دستگاه عصبي‌مرکزي: افسردگي، گرگرفتگي، تعريق، سردرد، تغييرات خلق.
قلبي‌عروقي: افزايش فشارخون، کلاپس گردش خون، ترومبوفلبيت، آمبولي، تاکيکاردي.
خوني: ترومبوسيتوپني.
عضلاني‌اسکلتي: شکستگي، پوکى استخوان، ضعف.
گوارشي: اسهال، تهوع، اتساع شکم، خونريزى گوارشي، افزايش اشتهاء، پانکراتيت.
چشم، گوش، حلق و بيني: عفونت‌هاى قارچي، افزايش فشار داخل چشمي، تاري‌ديد.

در حاملگى (در گروه C قرار دارد)، ديابت شيرين، گلوکوم، پوکى استخوان، اختلالات تشنجي، کوليت اولسروز، نارسائى احتقان قلب، زخم پپتيک، اختلالات ترومبوآمبوليک، سابقه سل، هيپوتيروئيدي، سيروز، مياستني‌گراويس بااحتياط مصرف شود.

داروهاى ضدتشنج باعث افزايش متابوليسم و کاهش اثر دارو مي‌شوند؛ ديورتيک‌هاى تيازيدى و آمفوتريسين B باعث تشديد خطر هيپوکالمى مي‌شود؛ نئوستيگمين، پيريدوستيگمين و آمبنونيوم باعث تشديد ضعف عضلانى در مبتلايان به مياستني‌گراو مي‌شود؛ باعث مهار پاسخ آنتي‌بادى به واکسن‌ها مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ پتاسيم، قندخون، گلوکز ادرار در درمان طولاني‌مدت، هيپوکالمى و هيپرگليسمي.
ـ توزين روزانه وزن، اگر بيمار هفته‌اى بيش از ۵ پوند افزايش وزن داشته باشد، پزشک را آگاه کنيد.
ـ فشارخون را هر ۴ ساعت بررسى کنيد و تعداد ضربان قلب، اگر درد قفسه سينه رخ داد به پزشک اطلاع دهيد.
ـ نسبت I&O را بررسى کنيد و از نظر ايجاد نشانه‌هائى چون کاهش برون‌ده ادرارى و افزايش ادم، هوشيار باشيد.
ـ سطح کورتيزول پلاسما را در طى درمان طولاني‌مدت اندازه‌گيرى کنيد (سطح نرمال ۵۳۵ـ۱۳۸ nmol/l واحد SI است هنگامي‌که در ساعت ۸ صبح اندازه‌گيرى شود).
توصيه‌ها:
ـ براى تزريق وريدى از داروى رقيق‌نشده استفاده کنيد، و براى انفوزيون وريدى به دارو، NaCl يا دکستروز ۵ درصد اضافه نمائيد و ۱۰mg از آن يا کمتر در عرض ۱ دقيقه به بيمار بدهيد.
ـ براى تزريق سوسپانسيون دارو را تکان دهيد.
ـ پس از تيتر کردن دوز دارو، از پائين‌ترين دوز مؤثر استفاده کنيد.
ـ تزريق عضلانى را به‌صورت عميق و در توده‌هاى عضلانى حجيم انجام دهيد، محل‌هاى تزريق را عوض کنيد و از تزريق عضلانى دارو در عضله دلتوئيد خوددارى کنيد و براى تزريق از سرنگ شماره ۲۱ استفاده کنيد.
ـ دادن يک دوز دارو قبل از ظهر از مهار غده فوق‌کليوى جلوگيرى مي‌کند. از تجويز زيرجلدى دارو خوددارى کنيد چون ممکن است بافت آسيب ببيند.
ـ براى کاهش نشانه‌هاى گوارشي، دارو را با غذا يا شير مصرف کنيد.
روش تهيه / تجويز:
ـ در بيمارانى که بيمارى بافت استخوان دارند براى جلوگيرى از شکستگى بايد حرکت و فعاليت‌هاى مريض به کمک همراه صورت گيرد.
ارزيابى باليني:
پاسخ‌درماني: بهبود وضعيت تنفسي، کاهش التهاب.
عفونت: افزايش دما و تعداد گلبول‌هاى سفيد حتى بعد از قطع مصرف دارو، دارو ممکن است نشانه‌هاى عفونت را مخفى سازد.
کمبود پتاسيم: پارستزي، خستگي، تهوع، استفراغ، افسردگي، پرادراري، ديس‌ريتمي، ضعف ادم، افزايش فشارخون، نشانه‌هاى قلبي.
وضعيت رواني: خلق و خو، تغييرات رفتاري، تهاجم.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ بيمار بايد پلاک يا کارت شناسائى استفاده‌کننده استروئيد را به‌همراه داشته باشد.
ـ اگر پاسخ درمانى کاهش پيدا کرد به پزشک اطلاع دهيد، ممکن است نياز به تنظيم دوز دارو پيدا شود.
ـ مصرف دارو را به‌طور ناگهانى قطع نکنيد چون ممکن است بحران آدرنال ايجاد شود.
ـ از مصرف داروهاى بدون نسخه‌اى چون ساليسيلات، الکل در داروهاى ضدسرفه و فرآورده‌هاى ضدسرماخوردگى اجتناب کنيد مگر اينکه زير نظر مستقيم پزشک باشد.
ـ درباره نشانه‌هاى کوشينگوئيد با مريض صحبت کنيد.
ـ نشانه‌هاى نارسائى آدرنال: تهوع، بي‌اشتهائي، تنگي‌نفس، ضعف، درد مفصل.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: کلسترول، سديم، گلوکز خون، اسيداوريک، کلسيم، گلوکز ادرار.
کاهش: کلسيم، پتاسيم، T3, T4, تست جذب ۱۳۱I تيروئيد، OHCSـ۱۷، ادرار KSـ۱۷، PBI (پروتئين متصل‌شده به يد).
منفى کاذب: تست‌هاى آلرژى پوستي.