در 30 سال گذشته اپيدمي‌هاي (همه‌گيري) بزرگي از هپاتيت ويروسي در مناطق جنوب آسيا رخ داده است. اين بيماري بيشتر در بالغين جوان ديده مي‌شود. در همه گيريها بيشتر مرگ و ميرها مربوط به زنان باردار است. عامل اين بيماري ويروس است. اين بيماري مانند هپاتيت A از طريق روده منتقل مي‌شود ولي عامل آن ويروس هپاتيت A وB نيست. به همين دليل اين بيماري را هپاتيت غير A و غير B يا هپاتيت ويروسي E نام نهادند.

اپيدمي‌هاي هپاتيت E از راه آب آلوده در هند، نپال، افغانستان، چين، شمال آفريقا و شوروي سابق گزارش شده‌اند. اين اپيدمي‌ها يك تا دو سال باقي مي‌مانند و در هنگام باران‌هاي موسمي شدت مي‌يابند. بزرگترين اپيدمي كه تا به امروز گزارش شده 100 هزار نفر را در شمال غربي چين مبتلا كرده است. اولين اپيدمي در ايران در سال 1369 در كرمانشاه گزارش شده است. دومين اپيدمي در استان چهار محال بختياري در سال 1371 اتفاق افتاد. اپيدمي هپاتيت E بيشتر در بزرگسالان روي مي‌دهد.

* راههاي انتقال *

دوره كمون اين بيماري 40-35 روز است. تمام راههاي ممكن انتقال هنوز مشخص نشده است. اما راه مدفوعي _ دهاني يك راه انتقال قطعي است. در افراد خانواده فرد مبتلا با تماس نزديك مي‌تواند در انتقال بيماري نقش داشته باشد. در هپاتيت A ( كه اين بيماري نيز از راه آب آلوده ( دهاني - مدفوعي ) منتقل مي‌شود) انتقال از فرد به فرد شايع است. ويروس هپاتيت E يك هفته قبل از شروع علائم بيماري در مدفوع فرد بيمار ديده مي‌شود. تا 52 روز ممكن است اين ويروس از طريق مدفوع دفع ‌گردد. هپاتيت E شايعترين نوع هپاتيت در كشورهاي جهان سوم مورد توجه قرار گرفته است.

* علائم بيماري *

در يك فرد بيمار از روي علائم بيماري نمي‌توان هپاتيت E را از ساير هپاتيت‌هاي ويروسي ديگر تشخيص داد ولي بعضي چهره‌ها در هپاتيت E بيشتر ديده مي‌شود. بيش از 50 درصد بيماران تب دارند ( كه در هپاتيت نوع C تب شايع نيست)، بيماري خفيف است اما مي‌تواند شديد باشد و ميزان مرگ و مير بالايي داشته باشد. مرگ و مير كلي اين بيماري يك تا سه درصدست، ولي شديدترين شكل بيماري در زنان باردار ديده مي‌شود ميزان مرگ و مير زنان بارداري كه در سه ماهه سوم بارداري مبتلا مي‌شوند بالاترين مقدارست. ( 20 درصد كل موارد يعني 2 نفر از 10 نفر. علايم بيماري و اختلالات عملكرد كبدي ظرف شش هفته در كساني كه زنده مي‌مانند بهبود مي‌يابد ( برعكس هپاتيت C كه در 50 درصد موارد هپاتيت به شكل مزمن ديده مي‌شود).

* راههاي تشخيص بيماري *

آزمايش مدفوع، آزمايش سرم و خون است. اگر تست‌هاي اختصاصي براي تشخيص هپاتيت E در دست نباشد بايد ساير انواع هپاتيت ( مثل D, C،B، A) كه براي آنها تست اختصاصي داريم وارد كنيم.

* راههاي پيشگيري *

منابع آب بايد از جهت آلودگي‌هاي مدفوعي كنترل شوند. آب بايد قبل از مصرف جوشانده يا كلر زده شود. آموزش بهداشت و رعايت بهداشت فردي براي جلوگيري از انتقال فرد به فرد بايد اجرا شود. واكسني توصيه نشده است. ايمونوگلوبولين وجود دارد اما در شرايط طغيان بيماري استفاده از ايمونوگلوبولين تاثيري نداشته است.
فرزانه عباسپور
منبع: http://asp.irteb.com