تعريف كلي از بيماري: بيماريهاي آميزشي يا بيماريهاي منتقله به دنبال سكس، عفونت‌هايي هستند كه پس از تماس جنسي مشكوك با فرد آلوده به فرد غيرآلوده انتقال پيدا مي‌كنند. در واقع طيفي از بيماريها هستند كه باعث عفونت در دستگاه تناسلي مي‌شوند و سكس، تنها راه ابتلا به اين نوع بيماري‌هاست. ـ علائم كلي بيماري: در مـردان: به دنبال تماس جنسي نامطمئن و يا داشتن شركاي جنسي متعدد؛ خروج ترشحات چركي از مجرا يعني چنانچه آلت تناسلي خود را بدوشند، چرك خارج مي‌شود، سوزش و تكرر ادرار، احساس درد در هنگام نزديكي و بالاخره در برخي از بيماريهاي آميزشي، ممكن است روي خود آلت يك ضايعه يا زخم ايجاد شود كه شايع‌ترين بيماري كه اين علامت را داراست، بيماري «سيفليس» است. در زنـان: طيف علائم متفاوت است، چرا كه براي نمونه بيماري سوزاك در 50 درصد از مبتلايان بدون علامت بوده و در مابقي با ترشحات واژينال عفوني بروز پيدا مي‌كند به اين ترتيب افزايش اين ترشحات درد در هنگام نزديكي و يا قاعدگي را به همراه دارد. هشدار به آنهايي كه رفتار جنسي پرخطر داشته‌اند در زناني كه به بيماري سوزاك مبتلا هستند ممكن است التهابات و عفونت‌ها به دستگاه تناسلي، لوله‌ها و تخمدانهايشان سرايت پيدا كند كه ابتلا به بيماري التهابي لگن را در اين اشخاص به دنبال خواهد داشت كه اين بيماري به تدريج باعث چسبندگي‌هاي لوله و رحم شده كه موجب عقيمي فرد مي‌شود. ـ سنين شيوع: بيماريهاي مقاربتي بيشتر در سنيني كه احتمال بروز رفتارهاي پرخطر يا سكس بيشترست، ديده مي‌شود، كه اين محدوده سني به «Sexullactive » شهرت دارد و عمدتا سنين 15 تا 49 سالگي را شامل مي‌شود. بدين ترتيب اين بيماري در يكسري از افراد از جمله جوانان شيوع بيشتري دارد؛ بويژه آنهايي كه به صورت مجرد زندگي مي‌كنند و يا آن دسته از جواناني كه در شهرهاي بزرگ به سر مي‌برند. همچنين، بيماريهاي مقاربتي در افرادي كه از سطح بهداشتي، فرهنگي، اجتماعي و اقتصادي پايين‌تري برخوردارند، بيشتر ديده مي‌شود، چرا كه تمامي عوامل ياد شده از عوامل مستعدكننده براي ابتلاء به بيماريهاي آميزشي به شمار مي‌آيند. يك نكته جالب توجه بيماريهاي منتقله از سكس (آميزشي) در سياهپوستان بيش از سفيدپوستان شيوع دارد؛ به همين دليل، آمار مبتلايان به اين بيماري در جنوب كشور با شمال آن تفاوت معني‌داري دارد، چرا كه به دليل اقليم جغرافيايي و شرايط خاص آب و هوايي، جنوبي‌ها زودتر به بلوغ مي‌رسند. سوزاك؛ يكي از شايع‌ترين انواع بيماريهاي آميزشي نام علمي اين بيماري، « گونوره» است، كه در زنان و مردان ديده مي‌شود. اما تفاوت عمدة آن در مبتلايان مونث و مذكر در آن است كه سوزاك در زنان در 50 درصد موارد بدون علامت است، درحالي كه در مردان 90 تا 95 درصد داراي علايمي همچون «سوزش»، «تكرر ادرار»، «خروج چرك از مجراي ادراري به رنگ زرد مايل به سبز» است. بدين ترتيب فرد به دنبال تماس جنسي مشكوك، پس از يك تا دو هفته متوجه علايم فوق خواهد شد. تـوجـه: معمولا در مسير ابتلا به بيماري سوزاك، عامل نگران‌كننده بيشتر در مورد زنان مبتلاست. چرا كه به دليل نداشتن علامت بيماري در بيش از نيمي از موارد، عملا باعث شده كه به موقع به پزشك مراجعه نكنند. كه در صورت تماس جنسي آنها با شركاي جنسي متعدد، دامنة مبتلايان بيماري را گسترش مي‌دهند. راههاي پيشگيري: بهترين راهكار پيشگيرانه، پايبندي به اصول اخلاقي، ازدواج در سنين پايين و پس از آن نيز حفظ حريم خانواده و عدم تمايل به داشتن شريك جنسي متعدد است. اما چنانچه فردي به هر دليلي تماس جنسي مشكوك داشت بايد براي پيشگيري از ابتلا به بيماريهاي آميزشي يعني مقاربت مطمئن، حتما و الزاما از كاندوم استفاده كند. راههاي درمان: خوشبختانه بيماريهاي آميزشي به ويژه سوزاك بسيار قابل علاج بوده و با تجويز آنتي‌بيوتيك به صورت كوتاه مدت، بهبودي حاصل مي‌شود و عمدتا دارو درماني مؤثري دارند و در ايران در دسترس است. * فقط چنانچه در صورت عدم تشخيص به موقع و درمان مناسب، براي فرد ايجاد عارضه مي‌كند سايـر مـوارد غير از اين بيماريها (سيفليس، سوزاك و عفونت‌هاي كلاميديايي) بيماريهاي ديگري نيز هستند كه جزء بيماريهاي عفونت‌هاي دستگاه تناسلي به شمار مي‌آيند؛ همچون «هرپس» كه ويروسي است و زخمهايي را در دستگاه تناسلي زنان و مردان ايجاد مي‌كند. اين ضايعات معمولا آبدار و وزيكولر بوده و فرد موقع نزديكي، درد زيادي را متحمل مي‌شود. اين بيماري از مرد به زن و بالعكس قابل انتقال است؛ از اين‌رو توصيه مي‌شود كه حتما براي مقاربت از كاندوم استفاده شود.
دكتر مرداني فوق‌تخصص بيماريهاي عفوني و رييس دانشكده علوم پزشكي شهيد بهشتي
منبع: http://asp.irteb.com