مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

اعمال تضعیف سیستم عصبی مرکزی در سطح سیستم لیمبیک، تالاموسی، هیپوتالاموسی که ممکن است از طریق ناقل عصبی GABA اعمال شود و منجر به تخدیر، خواب آوری، شل شدن عضلات اسکلتی، فعالیت ضد تشنجی و اثر ضداضطراب شود.

درمان انواع بی‌خوابی
موارد منع مصرف: حساسیت مفرط به بنزودیدازپین‌ها، حاملگی، شیردهی، پورفیری متناوب، درد غیر قابل کنترل، آپنه خواب، گلوکوم حاد زاویه بسته.

بالغین و افراد بالای 15 سال: 30 - 15 میلی‌گرم خوراکی در زمان قبل از خواب که می‌تواند در صورت لزوم یک‌بار تکرار شود.
افراد مسن 15 میلی گرم خوراکی قبل از خواب که در صورت لزوم می توان آن را افزایش داد.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط به بنزوديازپين‌ها، حاملگي، شيردهي، پورفيرى متناوب، درد غيرقابل کنترل، آپنه خواب، گلوکوم حاد زاويه بسته.

خونی: لکوپنی، گرانولوسیتوپنی (نادر).
دستگاه عصبی مرکزی: بی حالی، خواب آلودگی، خماری در طول روز، سرگیجه، گیجی، سردرد، احساس سبک شدن سر، اضطراب، تحریک پذیری.
گوارشی: تهوع، استفراغ، اسهال، سوزش سر دل، درد شکمی، یبوست.
قلبی عروقی: درد قفسه سینه، تغييرات نبض.

در کم‌خوني، بيمارى کبدي، کليوي، افسردگي، اقدام به خودکشي، سوءاستفاده داروئي، پيري، سايکوز، افراد مستعد اعتياد بچه‌هاى کمتر از ۱۵ سال بااحتياط مصرف شود.

مصرف همزمان فنوباربيتال، فني‌توئين و کاربامازپين باعث افزايش تضعيف CNS مي‌شود؛ مصرف سايمتيدين باعث افزايش سطح دارو مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ آزمايشات خوني: هماتوکريت، هموگلوبين، RBC (در صورت درمان طولاني‌مدت) آزمايشات کبدي: ALT, AST, بيليروبين.
توصيه‌ها:
ـ براى جلوگيرى از ايجاد آتش‌سوزى سيگار را از دسترس بيمار دور کنيد.
ـ تجويز دارو بعد از انجام اقدامات محافظتى براى بهبود بي‌خوابى صورت گيرد.
ـ براى بي‌خوابي، دارو يک تا يک و نيم ساعت قبل از خواب مصرف شود.
ـ براى شروع سريع خواب، با معده خالى مصرف شود ولى در صورت بروز علائم گوارشى مي‌توان آن را با غذا مصرف نمود.
ـ بعد از دريافت دارو، زمان حرکت بايد به بيمار کمک کرد.
ـ امکانات رفاهي: کاناپه کنار تخت، لامپ شب‌خواب، و زنگ هشدار که به‌سادگى قابل دسترسى باشد.
ـ کنترل اينکه دوز خوراکى بايد بلعيده شود.
ـ دارو در ظروف محکم و در جاى خنک نگهدارى شود.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: توانائى خواب در شب، کاهش بيدارى در زمان صبح، در صورتي‌که دارو به‌منظور بي‌خوابى مصرف شده است.
وضعيت رواني: خلق، احساس، حافظه (کوتاه و بلند مدت).
ديسکرازى خوني: تب، گلودرد، کبودي، راش، يرقان، خونريزى از بينى (نادر).
نوع مشکل مربوط به خواب: به‌خواب رفتن، تداوم خواب.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ از رانندگى و اقداماتى که نياز به هوشيارى کامل دارند بپرهيزيد.
ـ در صورتي‌که از الکل يا تضعيف‌کننده‌هاى دستگاه عصبى مرکزى استفاده شود ممکن است باعث تضعيف جدى دستگاه عصبى مرکزى بشوند.
ـ تا ۲ شب بعد از مصرف دارو ممکن است اثرات قابل توجه‌اى به‌وجود نيايد.
ـ دست‌زدن به اقدامات مختلف براى بهبود خواب: مطالعه ورزش چندين ساعت قبل از خواب، حمام آب گرم، شير گرم، تماشاى تلويزيون، خودالقائي، تنفس عميق.
ـ حالت خمارى در افراد پير بيشتر است اما به اندازه‌اى که در مصرف باربيتورات‌ها ديده مي‌شود، وجود ندارد.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: AST, ALT, بيليروبين سرم.
افزايش کاذب: ۱۷ـOHCS هاى ادراري.
کاهش: برداشت RAI.
درمان مصرف بيش از حد دارو: لاواژ، ذغال فعال، کنترل الکتروليت‌ها، علائم حياتي.