مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

باعث تحریک ترشح انسولین از سلول‌های بتای جزایر لانگرهانس می‌شود.

پائین آوردن گلوکز خون در بیماران مبتلا به دیابت قندی تیپ II (غيروابسته به انسولين).

بالغین: روزانه 5-2/5 mg به‌صورت خوراكى (حداکثر 20 mg/day) مقادیر بیش از 10 mg در 3-2 دوز منقسم تجویز می‌شود.
موارد منع مصرف:
کتواسيدوز، سوختگى و عفونت‌هاى شديد، اسيدوز، ديابت کتونى وابسته به انسولين.

گوارشی: تهوع، استفراغ، یرقان انسدادی، سوزش سردل، یبوست.
خونی: لکوپنی، ترومبوسیتونی، آگرانولوسیتوز، آنمی خفیف.
دستگاه عصبی: ضعف، سرگیجه، پارستزی.
متابولیک: هیپوگلیسمی، هیپوناترمی (ناشی از رقیق شدن خون).
پوست: خارش، کهیر، ضایعات ماکولوپاپولر، برافروختگى صورت.

نارسائى کبد و کليه، حاملگى (گروه D).

ساليسيلات‌ها، سولفوناميدها، MAOI، گوانيتيدين، کلرامفنيکل داکسى تتراسيکلين باعث تشديد اثر هيپوگليسميک مي‌شوند.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ قلبى ـ عروقي: سابقه علائمى مانند آنژين صدرى يا لنگش متناوب.
ـ آزمايش ادرار: وجود کتونورى و گلکوزورى نشان‌دهنده اين است که ممکن است نياز به درمان با انسولين باشد.
توصيه‌ها:
ـ دارو را مي‌توان يک‌بار در روز صبح‌ها همراه با اولين وعده غذائى صرف کرد.
ـ بهتر است دارو را در دماى ۳۰ـ۱۵ درجه سانتي‌گراد دور از نور نگهدارى کنيد.
ارزيابى باليني:
درماني: انجام آزمايش گلوکوز ناشتا FBS، گلوکوز ادرار، هموگلوبين گليکوزيله، و کتون‌هاى ادرارى در فواصل منظم براى تعيين گلوکز خون و دوز داروئى مناسب ضرورى است.
حساسيت به دارو: در صورت مشاهده بثورات پوستي، کهير و خارش پزشک را مطلع کنيد.
هيپوگليسمي: در صورت بروز علائمى مانند سردرد، سرگيجه، تارى ديد و احساس سبکى در سر همراه با طپش قلب. بهتر است در بيمار سالمند يا آنهائى که بتابلوکر مصرف مي‌کنند بايد با احتياط مصرف شود.
هيپرگليسمي: کاهش اثربخشى دارو در درازمدت ممکن است ناشى از عوامل ذيل باشد:
۱. عدم توجه به رژيم غذائي. ۲. کاهش حساسيت به دارو. ۳. تشديد بيمارى ديابت زمينه.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ علائم هيپوگليسمى را به بيمار آموزش دهيد و توصيه کنيد در صورت مشاهده علائم، ضمن نوشيدن يک ليوان شربت به پزشک مراجعه کند.
ـ به بيمار توضيح دهيد که در صورت برخورد با شرايطى نظير تب، جراحي، تروما، عفونت و ديگر استرس‌ها ديابت از حالت کنترل خارج شود. در صورت مشاهده قند يا اجسام کتونى در ادرار ممکن است به‌طور موقت به انسولين نياز پيدا شود.
ـ به بيمار توصيه کنيد جهت اطمينان از ثبات سطح قند خون آزمايش‌هائى را به‌طور منظم زير نظر پزشک انجام دهد.