دانشنامه بیماری ها

  

مخملك‌

نام لاتین: scarlet fever

تاریخ ایجاد: 1394/09/08 آخرین ویرایش: 1394/09/08 بازدید: 1760

icon اطلاعات کلی درباره بیماری

مخملك‌ يك‌ اختلال‌ دوران‌ كودكي‌ (معمولاً سنين‌ 10-2 سال‌) كه‌ مشخصه‌ آن‌ بثورات‌ پوستي‌ قرمز روشن‌ است‌. قبل‌ از بروز مخملك‌ يك‌ گلودرد استرپتوكوكي‌ وجود دارد. هر دو عارضه‌ مذكور (مخملك‌ و گلودرد استرپتوكوكي‌) تا 3-2 هفته‌ بسيار مسري‌اند. شيوع‌ مخملك‌ بسيار كمتر از گذشته‌ بوده‌ و خطرات‌ آن‌ نيز كمتر شده‌ است‌.

icon علائم شایع - علل بیماری

علايم‌ ممكن‌ است‌ در افراد مختلف‌ متفاوت‌ باشد. سير معمول‌ بيماري‌ در ذيل‌ ذكر شده‌ است‌:
روز اول‌: تب‌ تا حد 40 درجه‌ سانتيگراد؛ قرمزي‌ گلو و تورم‌ لوزه‌ها (بر روي‌ لوزه‌ها ممكن‌ است‌ نقاط‌ سفيدرنگ‌ وجود داشته‌ باشد)، بزرگي‌ غدد لنفاوي‌ گردن‌، سرفه‌، استفراغ‌.
روز دوم‌: بثورات‌ پوستي‌ قرمز روشن‌ بر روي‌ تمام‌ صورت‌ بجز اطراف‌ دهان‌.
روز سوم‌: قرمزي‌ زبان‌ (زبان‌ توت‌فرنگي‌) و بثورات‌ قرمز در چين‌هاي‌ بدن‌ و انتشار آنها به‌ نواحي‌ گردن‌، قفسه‌ سينه‌، پشت‌ و سپس‌ تمام‌ بدن‌. اين‌ بثورات‌ شبيه‌ بثورات‌ آفتاب‌سوختگي‌ همراه‌ برآمدگي‌ است‌.
روز چهارم‌: محو شدن‌ بثورات‌ و شروع‌ پوسته‌اندازي‌ كه‌ به‌مدت‌ 14-10 روز ادامه‌ خواهد يافت‌.
عفونت‌ استرپتوكوكي‌ ناشي‌ از نوع‌ خاصي‌ از باكتري‌ كه‌ سم‌ مخملك‌ را توليد مي‌كند. اين‌ باكتري‌ از طريق‌ قطرات‌ ريز ترشحات‌ كه‌ با سرفه‌ يا تنفس‌ در فضا پخش‌ مي‌شوند انتشار مي‌يابد.
تعداد بسيار كمي‌ از موارد عفونت‌ استرپتوكوكي‌ به‌سمت‌ مخملك‌ پيشرفت‌ مي‌كند زيرا همه‌ افراد نسبت‌ به‌ سم‌ ايجادكننده‌ بثورات‌ مخملك‌ حساس‌ نيستند. به‌عنوان‌ مثال‌ در يك‌ خانواده‌ ممكن‌ است‌ يك‌ كودك‌ دچار مخملك‌ گردد، ديگري‌ تنها دچار گلودرد استرپتوكوكي‌ باشد و سومي‌ تنها حامل‌ باكتري‌ و انتقال‌دهنده‌ آن‌ به‌ ديگران‌ باشد بدون‌ اينكه‌ خود بيمار شود.

icon پیشگیری

اين‌ بيماري‌ به‌طور كامل‌ قابل‌ پيشگيري‌ نيست‌، زيرا برخي‌ افراد سالم‌ حامل‌ باكتري‌ استرپتوكوك‌ هستند بدون‌ آنكه‌ خود بيمار گردند. با اين‌ حال‌ اقداماتي‌ كه‌ تا حدودي‌ در پيشگيري‌ مؤثرند عبارتند از: درمان‌ آنتي‌بيوتيكي‌ حداقل‌ به‌مدت‌ 10 روز براي‌ هرگونه‌ عفونت‌ استرپتوكوكي‌
دوري‌ از افراد مبتلا به‌ گلودرد

icon عواقب و عوارض احتمالی

معمولاً با درمان‌ در عرض‌ 10 روز يا بيشتر قابل‌ علاج‌ است‌. مخملك‌ به‌اندازه‌ گذشته‌ شايع‌ نيست‌ و به‌ندرت‌ كشنده‌ است‌. با درمان‌ آنتي‌بيوتيكي‌، شدت‌ بيماري‌ و احتمال‌ بروز عوارض‌ آن‌ كاهش‌ مي‌يابد.
بدون‌ درمان‌:
تب‌ روماتيسمي‌
اختلال‌ شنوايي‌
گلومرولونفريت‌
مننژيت‌
پنوموني‌
انسفاليت‌

icon اصول کلی درمان

- بررسي‌هاي‌ تشخيصي‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ كشت‌ گلو يا آزمايش‌ خون‌ از نظر باكتري‌ استرپتوكوك‌ باشد.
- مراقبت‌ بيماران‌ ممكن‌ است‌ در منزل‌ انجام‌ شود.
- در بزرگسالان‌ و كودكاني‌ كه‌ قادر به‌ غرغره‌ كردن‌ هستند، غرغره‌ چاي‌ جهت‌ تسكين‌ ناراحتي‌ گلو توصيه‌ مي‌شود. غلظت‌ محلول‌ چاي‌ مورد استفاده‌ براي‌ غرغره‌ را دوبرابر معمول‌ در نظر بگيريد. اين‌ محلول‌ را مي‌توان‌ به‌صورت‌ گرم‌ يا سرد و به‌ تعداد دفعات‌ دلخواه‌ بيمار استفاده‌ كرد.
- براي‌ تسكين‌ خشكي‌ و احساس‌ گرفتگي‌ گلو از يك‌ دستگاه‌ مرطوب‌كننده‌ با بخار سرد استفاده‌ كنيد. اين‌ دستگاه‌ را هر روز تميز كنيد.
- در مورد غدد لنفاوي‌ متورم‌ و دردناك‌ در ناحيه‌ گردن‌ از كمپرس‌ آب‌ گرم‌ استفاده‌ كنيد.
- فرد مبتلا را از ساير افراد، از جمله‌ اعضاي‌ خانواده‌ جدا كنيد.

icon داروها

پني‌سيلين‌ براي‌ كوتاه‌ كردن‌ دوره‌ مخملك‌ و جلوگيري‌ از عوارض‌ آن‌ تجويز مي‌شود. اگر بيمار به‌ پني‌سيلين‌ حساسيت‌ داشته‌ باشد، ساير آنتي‌بيوتيك‌ها، نظير اريترومايسين‌ نيز مؤثرند.

icon رژیم غذایی

رژيم‌ خاصي‌ نياز نيست‌. مصرف‌ مايعات‌ فراوان‌ توصيه‌ مي‌شود.

icon در این شرایط به پزشک مراجعه کنید

اگر شما يا كودكتان‌ داراي‌ علايم‌ گلودرد استرپتوكوكي‌ يا مخملك‌ باشيد.
بروز موارد زير در طي‌ درمان‌:
اگر درجه‌ حرارت‌ بدن‌ به‌مدت‌ دو روز به‌ حد طبيعي‌ بازگشته‌ و سپس‌ دوباره‌ تب‌ بروز كند.
اگر دچار علايم جديد و غيرقابل توجيه نظيرتهوع‌؛ استفراغ‌؛ درد گوش‌؛ سرفه‌؛ سردرد؛ خروج‌ ترشحات‌ غليظ‌ رنگي‌ از بيني‌؛ درد سينه‌؛ يا دشواري‌ تنفس‌ شده ايد.