مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

به‌صورت رقابتى جلوى تحريك گيرنده‌هاى باآدرنرژيك عضلۀ صاف عروقى را مي‌گيرد، اثر كرونوتروپيك منفى و اينوتروپيك مثبت اعمال مي‌كند (كاهش تعداد دفعات ديس‌شارژ گره SA و افزايش زمان احياء آن)، هدايت گروه AV را كند مي‌كند، مصرف اكسيژن در ميوكارد را كاهش مي‌دهد، و همچنين در دوزهاى بالا باعث كاهش فعاليت سيستم رنين-آلدوسترون-آنژيوتانسين مي‌شود، گيرنده‌هاى β-2 در سيستم برونشيال را مهار مي‌كند.

هيپرتانسيون خفيف تا متوسط، پروفيلاكسى از آنژين صدري.

بالغين: 50mg روزانه، و در طى 2-1 هفته تا حد 100mg روزانه قابل افزايش است، در حالت آنژين تا 200mg در روز مقدار آن را افزايش مي‌دهيم.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط به بتابلوكرها، شوك كارديوژنيك، بلوك قلبى (درجه 2 و 3)، براديكاردى سينوسي، نارسائى قلبي، و نارسائى احتقانى قلبي.

قلبى عروقي: افت شديد فشارخون، براديكاردي، نارسائى احتقانى قلب، انتهاهاى سرد، افت فشارخون وضعيتي، بلوك درجه 2 و 3 قلبي.
سيستم عصبى مركزي: بي‌خوابي، خستگي، گيجي، تغييرات رواني، ازدست دادن حافظه، توهم، افسردگي، بي‌حالي، خواب‌آلودگي، خواب‌هاى عجيب و غريب، کاتتوني.
گوارشي: تهوع، استفراغ، اسهال، ترومبوز شريان مزانتريک، کوليت ايسکميک.
پوستي: راش، تب، آلوپسي.
خوني: آگرانولوسيتوزيس، ترومبوسيتوپني، پورپورا.
چشم، گوش، حلق و بيني: گلودرد، خشکى چشم.
ادرارى تناسلي: ناتوانى جنسي.
اندوکرين: افزايش پاسخ هيپوگليسميک به انسولين.
تنفسي: برنکواسپاسم، تنگى نفس، خس‌خس.

در جراحي‌هاى بزرگ، حاملگى (گروه C)، شيردهي، ديابت مليتوس، بيمارى کليوي، بيمارى تيروئيد، COPD، آسم و در نارسائى قلبى جبران شده با احتياط مصرف شود.

راديکاردى در صورت مصرف همزمان ديژيتال تشديد مي‌شود. در صورت مصرف همزمان داروهاى ضد فشار خون، NSAID و نيترات عارضه هيپوتانسيون ناشى از دارو تشديد مي‌شود. مصرف هورمون‌هاى تيروئيدى باعث کاهش اثرات آن مي‌شود. مصرف فني‌توئين، وراپاميل و داروهاى بيهوش‌کننده باعث تشديد عارضه تضعيف قبلى آن مي‌شوند. باعث تخفيف علائم هيپوگليسمى ناشى از مصرف انسولين يا سولفونيل اوره‌ها مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ I&O توزين روزانه.
ـ فشارخون، نبض هر ۴ ساعت به تعداد ريتم کيفيت نبض‌ها دقت شود.
ـ نبض آپيکال و راديکال قبل از تجويز دارو، در صورت کاهش نبض به کمتر از ۶۰ ضربه پزشک را مطلع سازيد.
توصيه‌ها:
ـ فرم خوراکى آن قبل از غذا يا در هنگام به‌صورت خردشده يا فرم سالم مصرف مي‌شود.
ـ در نارسائى کليوى دوز دارو را کاهش مي‌دهيم.
روش تهيه / تجويز:
ـ دور از نور، در جاى خشک و خنک نگهدارى شود.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: کاهش فشارخون پس از ۲ـ۱ هفته.
ادم انگشتان و ساق پا.
تورگور پوستي، خشکى غشاهاى مخاطى در حالات دهيدراتاسيون.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ از قطع ناگهانى دارو خوددارى کند و در مدت ۲ هفته دوز دارو را به‌تدريج کاهش دهد.
ـ به‌جز با تجويز پزشک از مصرف دارو خوددارى کند.
ـ هرگونه براديکاردي، سرگيجه، سردرگمى افسردگي، و تب را گزارش کند.
ـ از مصرف الکل، سيگار و سديم خوددارى کند.
ـ نبض خويش را در منزل اندازه گرفته و پزشک را مطلع کند.
ـ وزن خود را کنترل نموده، رژيم غذائى را مراعات کرده و برنامه ورزش سبکى را مدنظر قرار دهد.
ـ در صورت بروز سرگيجه از انجام کارهاى مخاطره‌آميز امتناع کند.
درمان مصرف بيش از حد دارو:
انجام لاواژ، آتروپين وريدى براى براديکاردي، تئوفيلين وريدى براى برونکواسپاسم، استفاده از ديژيتال، اکسيژن، ديورتيک در موارد نارسائى قلبي، همودياليز.