مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

آهن به‌وسیلۀ ترانسفرین به مغز استخوان حمل شده و در آنجا در ساختمان هموگلوبین شرکت می‌کند.

کم‌خونی فقرآهن در صورتی‌که با فرآروده‌های خوراکی پاسخ رضایت‌بخش به‌دست نیاید.

آنمی فقر آهن (بدون خونریزی):
بالغین: میزان داروی موردنیاز (برحسب mg) از رابطه ذیل به‌دست می‌آید.
جانشینی ذخائر آهن ثانوی به خونریزی:
بالغین: میزان داروی موردنیاز از رابطه ذیل به‌دست می‌آید.
Mg=0.66 x (kg)x 100 - Hb gr/dL / 14.8 آهن.
هماتوکریت x خون از دست رفته میلی‌لیتر = mg آهن
کمبود آهن در کودکان:
کودکان با وزن بیش از 10kg: روزانه کمتر از 100mg (2ml).
کودکان با وزن 10-5 kg: روزانه کمتر از (50mg (1ml.
کودکان با وزن بیش از 5kg: روزانه کمتر از (25mg (0/5ml.

دستگاه عصبی مرکزی: سردرد، بی‌حسی، سرگیجه، لرز، ضعف، تشنج.
گوارشی: تهوع، استفراغ، احساس مزه فلز در دهان، درد شکمی.
پوستی: راش، خارش، کهیر، تب، تعریق، لرز، قهوه‌ای رنگ شدن پوست در محل تزریق، نکروز، آبسۀ استریل، فلبیت.
قلب عروقی: درد سینه، شوک، کاهش فشارخون، تاکيکاردي.
تنفسي: تنگي‌نفس.
خوني: لکوسيتوز.
عوارض ديگر: آنافيلاکسي.

در بيمارى حاد کليوي، بچه‌ها، آسم، شيردهي، آرتريت روماتوئيد (I.V) نوزادان کمتر از ۴ ماه حاملگى (در گروه C قرار دارد) با احتياط مصرف شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ آزمايش‌هاى خوني: هموگلوبين، هماتوکريت، رتيکولوسيت، بيليروبين قبل از درمان، حداقل ماهى يک‌بار.
توصيه‌ها:
ـ فقط بعد از ۲۵mg دوز آزمايشى داده شود؛ حداقل ۱ ساعت قبل از دادن بقيه دوز دارو صبر کنيد.
ـ تزريق عضلانى عميق در عضلات حجيم، از روش Z-track و سوزن ۳ـ۲ اينچ با نمره ۲۰ـ۱۹ G استفاده کنيد؛ مطمئن شويد که طول سر سوزن به‌قدر کافى بلند بوده و دارو را در عمق عضله تزريق مي‌کند.
ـ بعد از flushing تزريق وريدى با ۱۰ml نرمالين سالين صورت مي‌گيرد؛ دارو را به‌صورت رقيق‌نشده به‌کار بريد؛ به‌منظور انفوزيون مي‌توان دارو را در ۲۵۰ـ۵۰ ml نرمال سالين رقيق کرد.
ـ تزريق وريدى نياز به ويال دوز واحد بدون نگهدارنده دارد؛ توجه به برچسب تزريق وريدي، لازم است.
ـ تزريق براى موارد آنافيلاکسى فقط با در دسترس بودن اپي‌نفرين انجام شود.
ـ دارو را در دماى اتاق، در جاى خنک نگهداريد.
ـ تا ۳۰ دقيقه بعد از تزريق بيمار در وضعيت خوابيده به يک طرف قرار داشته باشد.
ارزيابى باليني:
آلرژي: آنافيلاکسي، راش، خارش، تب، لرز.
وضعيت قلبي: درد آنژيني، کاهش فشارخون، تاکيکاردي.
تغذيه: مقدار آهن در رژيم غذائى (گوش، سبزيجات با رنگ سبز تيره، لوبياى خشک، ميوه‌هاى خشک، تخم‌مرغ).
علت از دست دادن آهن و کم‌خونى شامل: ساليسيلات‌ها، سولفوناميدها.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ در صورت مصرف دارو بيش از مقدار تعيين شده ممکن است مسموميت با آهن ايجاد شود.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش کاذب: بيليروبين سرم.
کاهش کاذب: کلسيم سرم.
مثبت کاذب: اسکن استخوان با Tc99m ـ دى فسفات؛ تست آهن (دوز بالاى بيش از ۲ml).