مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

کاهش قند خون به‌طور غیرمستقیم افزایش پیرووات، لاکتات، کاهش فسفات، پتاسیم

کتواسیدوز، دیابت شیرین تیپ (IDUM) I، تیپ (NIDOM) II، هیپرکلمی

بالغین: دوز زیرجلدی براساس قند خون و ادرار هر فرد تعيین شده و به‌طور معمول 26-7 واحد است که می‌تواند در صورت لزوم 10-2 واحد در روز افزایش یابد.
موارد منع مصرف:
حساسيت مفرط

دستگاه عصبی مرکزی: سردرد، بی‌حالی، ترمور، ضعف، خستگی، تعریق، هذیان.
قلبی عروقی: تاکیکاردی، طپش قلب.
چشم، گوش، حلق و بینی: تاری دید، خشکی دهان.
گوارشی: تهوع، گرسنگی.
متابولیک: هیپوگلیسمی.
پوستی: گرگرفتگی، راش، کهیر، گرمی، پسودودیستروفی، ليپوهيپرتروفي.
سيستميک: آنافيلاکسي.

در حاملگى (در گروه B قرار دارد) با احتياط مصرف شود.

MAOI، استروئيدهاى آنابوليک، گوانيتيدين، ساليسيلات‌ها و الکل باعث تشديد اثر هيپوگليسميک مي‌شوند، اپي‌نفرين و کورتيکواستروئيدها باعث مهار اثر هيپوگليسميک مي‌شوند، فورسمايد و مدرهاى تيازيدى باعث افزايش سطح گلوکز مي‌شوند، بتابلاکرها باعث تخفيف علائم هيپوگليسمى در بيماران ديابتى مي‌شوند.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ قند خون ناشتا و ۲ ساعت بعد از غذا (سطح طبيعى در حالت ناشتا ۱۰۰ـ۶۰ mg/dl و دو ساعت بعدازظهر ۱۳۰ـ۷۰ mg/dl).
ـ کتون‌هاى ادرار در زمان بيماري؛ نياز به انسولين ممکن است در مواقع استرس و بيمارى افزايش يابد.
توصيه‌ها:
ـ انسولين رگولار (يانوترال) نبايد با انسولين modificd اشتباه شود.
ـ براى جلوگيرى از کاهش جذب، واکنش موضعى و ليپوديستروفى حاصل از تزريق انسولين سرد، قبل از تزريق با چرخاندن آمپول در دست‌ها، آن را تا دماى اطاق گرم کنيد.
ـ در صورت ايجاد تحمل نسبت به دارو دوز دارو را افزايش دهيد.
ـ در صورت آلرژى نسبت به نوع گاوى يا خوکى از انسولين انسانى استفاده شود.
ـ انسولين رگولار گاوى يا خوکى با فرم‌هاى متوسط الاثر مخلوط کرد ولى انسولين انسانى را نبايد با هر انسولينى رقيق کرد.
ـ در دماى اطاق کمتر از ۱ ماه نگهدارى شود، دور از گرما و نور خورشيد نگهدارى شود، از انجماد دارو بپرهيزيد و در صورتي‌که تغيير رنگ داده است از آن استفاده نکنيد.
ـ تغيير محل‌هاى تزريق: شکم، قسمت فوقانى پشت، ران‌ها، قسمت فوقانى بازو، سرين؛ محل‌هاى تزريق را يادداشت کنيد.
ـ تغيير نوع انسولين مانند تغيير نام تجارتي، قدرت انسولين (U-100,U-40)، نوع انسولين (رگولار، لنته، PZI)، گونه (گاوي، خوکي، انساني)، يا ترتيب مخلوط کردن انسولين‌ها بايد بااحتياط صورت بگيرد.
ـ سرنگ‌هاى با سرپوش قرمزرنگ را براى U-40 و سرپوش نارنجى رنگ را براى U-100 به‌کار بريد.
ـ بهتر است بين دو محل تزريق ۵/۲ سانتي‌متر فاصله باشد و حتي‌الامکان تنها بعد از ۸ـ۶ هفته در همان محل تزريق کنيد.
ـ انسولين رگولار وريدى را مي‌توان به‌صورت مستقيم و با سرعت 50U/min تزريق کرد. از انفوزيون انسولين رگولار که باعث چسبيدن انسولين به تيوب مي‌شود اجتناب کنيد.
ـ بهتر است انسولين رگولار ۳۰ـ۱۵ دقيقه قبل از غذا تزريق شود.
ارزيابى باليني:
پاسخ درماني: کاهش پلي‌اوري، پرنوشي، پرخوري، بهتر شدن وضعيت حسي، برطرف شدن سرگيجه، پايدار شدن حالت راه رفتن.
واکنش هيپوگليسمى که ممکن است در زمان حداکثر اثر ايجاد شود.
هيپوگليسمى صبحگاهي: ناشى از ۱. افزايش نياز به انسولين. ۲. فنومن Dawn (هيپرگليسمى ناشى از افزايش ترشح هورمون رشد در شب. ۳. پديده Somogyi هيپوگليسمى عصرگاهى و هيپرگليسمى صبحگاهى ناشى از واکنش هورمون‌هاى تنظيم‌کننده گلوکز خون. دو مورد اول با افزايش دوزاژ انسولين شبانه و مورد سوم با کاهش دوز انسولين شبانه برطرف مي‌شود.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ با ايجاد تارى ديد، عدسي‌هاى چشمى را تا ثابت شدن وضعيت ديد در طى ۱ تا ۲ ماه عوض نکنيد.
ـ تجهيزات تزريق انسولين همواره در دسترس باشند.
ـ دارو، درمان ديابت نبوده و فقط علائم را کنترل مي‌کند.
ـ بيمار پلاک شناسائى ديابت را با خود حمل کند.
ـ واکنش هيپوگليسمي: سردرد، ترمور، خستگي، ضعف به بيمار گفته شود.
ـ دستورات تعيين دوز، راه مصرف و مخلوط کردن دارو، هرگونه محدوديت غذائى و فرآيند بيمارى گفته شود.
ـ علائم کتواسيدوز: تهوع، تشنگي، پرادراري، خشکى دهان، کاهش فشارخون، خشکى و برافروختگى پوست، تنفس با بوى استن، خواب‌آلودگى و تنفس کوسمال گوشزد شود.
ـ يک برنامه براى جيره غذائى و ورزش تعيين شده به‌طورى که همه وعده‌هاى غذائى مشخص شده رعايت شود و برنامه ورزشى تغيير نکند.
ـ آزمايش گلوکز ادرار؛ بايد مطمئن شد که بيمار مي‌تواند سطح گلوکز و استن را تعيين کند.
ـ بيمار حامله از معرف‌هاى گلوکز اکسيداز استفاده کند.
ـ از داروهاى OTC مگر با نظر پزشک اجتناب شود.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: VMA
کاهش: پتاسيم، کلسيم.
ايجاد اختلال: در آزمايشات عملکرد کبدى و تيروئيدي.
درمان مصرف بيش از حد دارو: گلوکز %۵۰ـ%۱۰ به‌طور خوراکى يا اگر بيمار در حالت کوما است، به‌طور تزريقى يا mg1 گلوکاگون.