مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با مهار منوآمين اکسيداز باعث افزايش غلظت درونى اپي‌نفرين، نوراپي‌نفرين، سروتونين و دوپامين در محل‌هاى ذخيره آنها در دستگاه عصبى مرکزى مي‌شود و غلظت را افزايش داده و افسردگى را کاهش مي‌دهد.

افسردگي، وقتى که با داروهاى ديگر کنترل نشود.

بالغين: خوراکى ۱۰mg دوبار در روز مي‌توان دوز دارو را بعد از دو هفته به ۳۰mg/day افزايش داد. (حداکثر تا ۶۰mg در روز)
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به ساير مهارکننده‌هاى مونوآمين اکسيداز، سالمندان، افزايش فشارخون، نارسائى احتقانى قلب، بيمارى کبدى شديد، فئوکروموسيتوم، بيمارى کليوى شديد، بيمارى قلبى شديد.

خوني: کم‌خوني.
دستگاه عصبى مرکزي: گيجي، خواب‌آلودگي، تيرگى شعور، سردرد، اضطراب، ترمور، تحريک، ضعف، هيپررفلکسي، جنون، بي‌خوابي، خستگي، افزايش وزن.
گوارشي: يبوست، خشکى دهان، تهوع، استفراغ، بي‌اشتهائي، اسهال، افزايش وزن.
ادرارى تناسلي: تغيير در ميل جنسي، تکرر ادرار.
پوستي: راش، گرگرفتگي، افزايش تعريق.
چشم، گوش، حلق و بيني: تاري‌ديد.
اندوکرين: سندرم شبيه به SIADH (ترشح نامتناسب ADH).

در افرادى که مي‌خواهند خودکشى کنند، اختلالات تشنجي، افسردگى شديد، اسکيزوفرني، پرتحرکي، ديابت قندي، سردردهاى شديد راجعه، حاملگى (در گروه C قرار دارد) بااحتياط مصرف شود.

مصرف همزمان بعضى از داروها مانند TCA، آمفتامين، افدرين، فنيل پروپانول آمني، رزرپين، گوانيتيدين، متيل دوپا، بوسپيرون، دوپامين، لوودوپا، تريپتوفان باعث بروز بحران فشارخون مي‌شود؛ مپريدين باعث کلاپس قلبى عروقى مي‌شود، داروهاى بيهوش‌کننده باعث بروز اثر هيپوتانسيو مي‌شوند، غذاهاى حاوى تيرآمين باعث بحران فشارخون مي‌شوند.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ فشارخون در حالت (خوابيده و ايستاده) و نبض را بررسى کنيد اگر فشارخون سيستوليک ۲۰mmHg افت کند، از مصرف دارو خوددارى کرده و پزشک را آگاه کنيد.
ـ تست‌هاى خوني، CBC، لکوسيت و اگر بيمار درمان طولاني‌مدت مي‌گيرد آنزيم‌هاى قلبى را بررسى کنيد.
ـ تست‌هاى کبدي: AST, ALT, بيلي‌ربين، کراتينين، مسموميت کبدى ممکن است ظاهر شود.
توصيه‌ها:
ـ اگر يبوست و احتباس ادرارى پيش آمد مايعات و حجم مواد غذائى را زياد کنيد.
ـ براى کاهش دادن نشانه‌هاى گوارشى دارو را با غذا يا شير مصرف کنيد.
ـ اگر بيمار توانائى بلع دارو را نداشته باشد دارو را خرد کنيد.
ـ در صورتي‌که دارو باعث تسکين بيش از حد در طى روز شود، آن را در هنگام شب مصرف کنيد.
ـ براى خشکى دهان از آدامس، آب‌نبات يا مزه‌مزه کردن مکرر آب استفاده کنيد.
ـ در افزايش فشارخون شديد از فنتولامين بهره بگيريد.
روش تهيه / تجويز:
ـ دارو را در محفظه محکم و در جاى خنک نگهدارى نمائيد.
ـ طى شروع درمان و هنگامي‌که خواب‌آلودگى يا گيجى ايجاد مي‌شود حرکت نمودن بيمار به کمک يک همراه صورت گيرد.
ـ از اقدامات ايمنى مثل نرده حفاظ استفاده کنيد.
ـ بلع خوراکى دارو توسط بيمار را کنترل نمائيد.
ارزيابى باليني:
مسموميت: در صورت افزايش سردرد و طپش قلب دارو را فوراً قطع کنيد، علائم هشداردهنده بحران‌هاى افزايش فشارخون را ارزيابى کنيد.
وضعيت رواني: خلق و خو، احساس، حافظه کوتاه مدت و درازمدت، افزايش در علائم رواني.
احتباس ادراري، يبوست، خيز و اندازه‌گيرى هفته‌اى وزن.
علائم قطع مصرف: سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلاني، ضعف.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ اثرات درمانى دارو ممکن است در عرض ۴ـ۱ هفته ظاهر شود.
ـ از رانندگى و ساير فعاليت‌هائى که به هوشيارى نياز دارند خوددارى کنند.
ـ از مصرف الکل، داروهاى مهارکننده دستگاه عصبى مرکزى و داروهاى بدون نسخه براى سرماخوردگي، وزن، تب يونجه و شربت سرفه اجتناب کنيد.
ـ بعد از استفاده طولاني‌مدت از دارو، مصرف آن را به‌طور ناگهانى قطع نکنيد.
ـ از مصرف غذاهاى داراى تيرامين زياد مثل: پنير کهنه، سرشير ترشيده، چغندر، شراب، فرآورده‌هاى سرکه، جگر، موز، انجير، شکلات، ماست، و خوردن زياد کافئين زياد خوددارى کنيد.
ـ سردرد، طپش قلب و سفتى گردن را گزارش کنيد.
درمان مصرف بيش از حد دارو: شستشوى معده، ذغال فعال، کنترل الکتروليت‌ها، علائم حياتي.