مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با مهار کردن انتخابى جذب سروتين در مغز باعث ايجاد تغييرات رفتارى مي‌شود.

افسردگي، اختلالات اضطراب، شب‌ادراري.

بالغين: خوراکى ۷۵mg/day در دوزهاى منقسم که ممکن است به ۲۰۰mg/day افزايش داده شود.
کودکان بزرگتر از شش سال: ۲۵mg هنگام خواب، در بچه‌هاى کمتر از ۱۲ سال ممکن است به ۵۰mg افزايش يابد يا ۷۵mg در بچه‌هاى بزرگتر از ۱۲ سال.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به ضدافسردگي‌هاى سه‌حلقه‌اي، مرحله بهبود انفارکتوس ميوکارد، اختلالات تشنجي، هيپرتروفى پروستات.

خوني: آگرانولوسيتوز، ترومبوسيتوپني، ائوزينوفيلي، لکوپني.
دستگاه عصبى مرکزي: گيجي، خواب‌آلودگي، تيرگى شعور، سردرد، اضطراب، ترمور، تحريک، ضعف، بي‌خوابي، کابوس، نشانه‌هاى اکستراپيراميدال (نادر هستند)، افزايش در نشانه‌هاى رواني.
گوارشي: اسهال، خشکى دهان، تهوع، استفراغ، ايلئوس فلجي، افزايش اشتهاء، کرامپ، ناراحتى اپيگاستر، زردي، هپاتيت، استوماتيت.
ادراري‌تناسلي: احتباس ادرار، نارسائى حاد کليه.
پوستي: راش، کهير، عرق‌کردن، خارش، حساسيت به نور.
قلبى عروقي: افت فشارخون وضعيتي، تغييرات ECG، تاکيکاردي، افزايش فشارخون، طپش قلب.
چشم، گوش، حلق و بيني: تاري‌ديد، وزوز گوش، گشادى مردمک.

در افرادى که مي‌خواهند خودکشى کنند، افسردگى شديد، افزايش فشار داخل چشمي، گلوکوم زاويه تنگ، اغماء، احتباس ادراري، بيمارى قلبي، بيمارى کبدي، هيپرتيروئيدي، درمان با الکتروشوک، جراحى selective، حاملگى (در گروه C قرار دارد) با احتياط مصرف شود.

باعث کاهش اثر داروهاى آنتي‌هيپرتانسيو مي‌شود باعث تشديد خطر خونريزى ناشى از وارفارين مي‌شود؛ مصرف همزمان با MAOI با احتمال خطر بروز بحران فشارخون، هيپرپيرکسي، و واکنش‌هاى سايکوتيک همراه است؛ متيل فنيديت باعث افزايش سطح پلاسمائى داروهاى TCA مي‌شود؛ داروهاى تيروئيد با افزايش احتمال آريتمى همراه است؛ سايميتيدين باعث افزايش سطح پلاسمائى دارو مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ فشارخون خوابيده و ايستاده و نبض را هر ۴ ساعت بررسى کنيد اگر فشارخون سيستوليک ۲۰mmHg پائين افتاد. از مصرف دارو خوددارى کرده و به پزشک اطلاع دهيد در بيمارانى که بيمارى قلبى عروقى دارند علائم حياتى را هر چهار ساعت يک‌بار اندازه‌گيرى کنيد.
ـ تست‌هاى خونى CBC، تعداد لکوسيت‌هاى همراه با درصد آنها را بررسى کنيد و در صورتي‌که بيمار تحت درمان درازمدت باشد آنزيم‌هاى قلبى را چک کنيد.
ـ تست‌هاى کبدي: ALT, AST, بيلي‌روبين، کراتينين.
ـ وزن بيمار را هر هفته اندازه‌گيرى کنيد. ممکن است با مصرف دارو، افزايش اشتهاء ديده شود.
ـ در بيماران قلبى ECG را از نظر پهن شدن موج T، بلوک شاخه‌اي، بلوک AV و ديس‌‌آريتمي، را بررسى کنيد.
توصيه‌ها:
ـ در صورت رخ دادن يبوست و احتباس ادرار مصرف مايعات و حجم مواد غذائى را افزايش دهيد.
ـ براى کاهش نشانه‌هاى گوارشى دارو را با غذا يا شير مصرف کنيد.
ـ اگر خواب‌آلودگى بيش از حد در طى روز رخ دهد دارو را در هنگام خواب به بيمار مي‌دهيم، مي‌توان تمام دوز دارو را در هنگام خواب داد. سالمندان ممکن است نتوانند دوز روزانه دارو را تحمل کنند.
ـ براى خشکى دهان، مي‌توان از آدامس، آب‌نبات و مزمزه کردن مکرر آب استفاده کرد.
روش تهيه / تجويز:
ـ دارو را در دماى اتاق و در محفظه‌هاى محکم و مقاوم به نور، نگهدارى کنيد.
ـ از آنجائي‌که ممکن است در شروع درمان خواب‌آلودگى يا گيجى رخ دهد يک نفر بايد بيمار را در حرکت کردن، همراهى کند.
ـ از اقدامات ايمنى مثل نرده حفاظ به‌طور عمده در سالمندان استفاده کند.
ـ بلع خوراکى دارو توسط بيمار را کنترل کنيد.
ارزيابى باليني:
نشانه‌هاى اکستراپيراميدال به‌طور عمده در سالمندان: سفتى ديستوني، آکاتيزي.
وضعيت رواني: خلق و خو، احساس، تمايل به خودکشى و افزايش در نشانه‌هاى روانى چون افسردگي، جنون را ارزيابى کنيد.
احتباس ادرارى و يبوست را ارزيابى کنيد يبوست بيشتر در بچه‌ها رخ مي‌دهند.
نشانه‌هاى قطع مصرف دارو نظير سردرد، تهوع، استفراغ، درد عضلانى و ضعف را ارزيابى کنيد، اين نشانه‌ها معمولاً رخ نمي‌دهند مگر اينکه مصرف دارو به‌طور ناگهانى قطع گردد.
مصرف الکل را بررسى کنيد اگر الکل مصرف شده است از مصرف دارو تا هنگام صبح خوددارى کنيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ اثر درمانى دارو ممکن است ظرف ۲ الى ۳ هفته ظاهر شود.
ـ از آنجائي‌که مصرف دارو، باعث ايجاد خواب‌آلودگي، گيجى و تاري‌ديد مي‌شود بيمار بايد از رانندگى و ساير فعاليت‌هائى که نياز به هوشيارى دارند، اجتناب کند.
ـ بيمار بايد از مصرف الکل يا ديگر داروهاى مهارکننده دستگاه عصبى مرکزي، دورى کند.
ـ بعد ازد استفاده طولاني‌مدت از دارو مصرف دارو را نبايد ناگهان قطع کرد چون باعث ايجاد علائمى چون تهوع، سردرد و کسالت مي‌شود. در صورت بروز حساسيت به نور، مي‌توان از پوشش محافظ و کلاه بزرگ استفاده کرد.
تداخل با تست‌هاى آزمايشگاهي:
افزايش: بيلي‌روبين سرم، گلوکز خون، فسفاتاز قليائي.
افزايش کاذب: کاتکولامين‌هاى ادراري.
کاهش: HIAA, VMA-5
[(VMA = وانيل مانديليک اسيد HIAA-5
(5- هيدروکسى اندول استيک اسيد].
درمان مصرف بيش از حد دارو: کنترل ECG، ايجاد استفراغ، شستشوى معده، ذغال فعال، تجويز داروى ضدتشنج.