مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با اثر مستقيم شل‌کنندگى روى عضله صاف عروقى باعث گشادشدن عروق محيطى مي‌شود. هم‌چنين گيرنده‌هاى آدرنرژيک آلفا و بتا را نيز تضعيف مي‌کند.

افزايش فشارخون ريوى مداوم در نوزادان، بهبود جريان خون در اختلالات عروق محيطى مانند بورگر و رينود.

هيپرتانسيون ريوى پايدار:
نوزادان: وريدى ۲ـ۱ mg/kg از طريق scalp vein، انفوزيون وريدى ۲ـ۱ mg/kg/hr.
اختلالات عروق محيطي:
بالغين: ۵۰ـ۱۰ mg چهار بار در روز وريدي، عضلانى يا زيرجلدي، يا ۲۵mg داخل شريان (آهسته) سپس ۷۵ـ۵۰ mg يک تا دوبار در روز.
بهبود تصويرى عروقى قبل از آرتريوگرافي:
بالغين: ۵۰ـ۵/۱۲ mg داخل شريان قبل از آرتريوگرافي.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط، CAD, CVA (بيمارى شريان کرونري).

عوارض جانبي:
قلبي‌عروقي: افت فشارخون وضعيتي، تاکيکاردي، ديس‌آريتمي، افزايش فشارخون، کلاپس قلبى عروقي.
تنفسي: خونريزى ريوي، ادرارى تناسلي، خيز، اوليگوري، هماچوري.
گوارشي: تهوع، استفراغ، اسهال، زخم پپتيک، خونريزى گوارشي، هپاتيت.
پوستي: گرگرفتگي، سوزن سوزن شدن، راش، لرز، عرق‌کردن، افزايش فعاليت pilomotor.
خوني: ترومبوسيتوپني، لکوپني.

در حاملگى (در گروه C قرار دارد)، زخم پپتيک فعال، شيردهي، تنگى ميترال بااحتياط مصرف شود.

مصرف همزمان الکل باعث واکنش شبه دي‌سولفيرام مي‌شود؛ نوراپي‌نفرين باعث افزايش ناگهانى فشارخون و سپس افت فشارخون پارادوکسيکال مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ گازهاى خونى شرياني، الکتروليت‌ها و علائم حياتى را در نوزادان بررسى کني.
ـ فشارخون و تعداد نبض را طى درمان تا تثبيت وضع بيمار بررسى نمائيد. فشارخون را در حالت خوابيده و ايستاده کنترل کنيد چون افت فشارخون وضعيتى شايع است.
ـ تست‌هاى خوني: CBC، پلاکت را براى پى بردن به ترومبوسيتوپنى و آگرانولوسيتوز انجام دهيد.
ـ تست‌هاى کبدى ALT, AST، بيلي‌روبين، آنزيم‌هاى کبدى ممکن است افزايش يابند.
توصيه‌ها:
ـ دارو را به‌صورت وريدى و بدون اينکه آن را رقيق نمائيد به ميزان ۱۰mg يا کمتر در عرض ۱ دقيقه بدهيد يا ممکن است آن را در محلول‌هاى سازگار رقيق کرده و در عرض يک ساعت آن را انفوزيون کنيد.
ـ اگر سردرد ايجاد شد به بيمار داروى ضد درد بدهيد.
ـ در تزريق داخل شريانى مريض بايد در حالت درازکش باشد.
ـ بيمار بايد در طى درمان نشسته يا درازکشيده باشد.
روش تهيه / تجويز:
ـ دارو را در دماى اطاق و دور از نور نگهدارى کنيد.
ارزيابى باليني:
پاسخ‌درماني: کاهش در افزايش فشارخون ريوى يا حجم نبض، افزايش دما در اندام‌ها، توانائى قدم زدن بدون درد.
گرفتارى کبدي: تهوع، استفراغ، زردى اگر اين علائم ظاهر شوند مصرف دارو بايد قطع گردد.
براى خونريزى از دستگاه گوارشي، بر استفراغ با زمينه قهوه‌اي، افزايش تعداد نبض و درد در ناحيه بالاى معده تأکيد داشته باشيد.
ـ نواحى گرفتار را از نظر تغيير در دما و رنگ کنترل کنيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ زردي، ادرار تيره، درد مفصل، خستگي، احساس ناخوشي، کبودى و خونريزى خودبه‌خودى را گزارش کنيد چون ممکن است بيانگر ديسکرازى خونى باشد.
ـ اگر دارو براى بيماري‌هاى عروق محيطى تجويز شده باشد، بيمار براى جلوگيرى از انقباض عروقى شديد لازم است که از مصرف سيگار کاملاً خوددارى کنيد.
ـ بيمار بايد تا تثبيت سطح دارو بايد از فعاليت‌هاى مخاطره‌آميز اجتناب کند چون ممکن است گيجى رخ دهد.
درمان مصرف بيش از حد دارو: به بيمار مايعات وريدى تجويز کرده و سر بيمار را در وضعيت پائينى قرار دهيد.