مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

باعث تحريك سلول‌هايβ پانكراس و ترشح انسولين‌ شده و سبب كاهش قند خون مي‌گردد، ممكن است باعث اتصال بهتر انسولين به رسپتورهاى خود و يا افزايش تعداد رسپتورهاى انسولين گردد، در صورتى‌كه عمل سلول‌هاى β مختل باشد تأثيرى نخواهد داشت.

ديابت ثابت‌شده در بالغين يا ديابت نوع TypeII DM/2.

بالغين: با مصرف خوراكى 250-100 ميلي‌گرم روزانه در ابتدا شروع‌شده و سپس 100-500 ميلي‌گرم براساس پاسخ درمانى به‌صورت نگهدارنده تجويز مي‌شود، و حداكثر مي‌توان 500 ميلي‌گرم از دارو روزانه مصرف كرد.
موارد منع مصرف: حساسيت مفرط به سولفونيل اوره‌ها، در ديابت جوانان ديابت همراه با عفونت شديد، اسيدوز، در حاملگى (در گروه D قرار دارد).

سيستم عصبى مركزي: سردرد، ضعف، گيجي، خواب‌آلودگى و وزوز گوش، خستگي، سرگيجه.
گوارشي: مسموميت كبدي، ايكتر انسدادي، تهوع، استفراغ، اسهال و ترش‌كردن.
خوني: لكوپني، ترومبوسيتوپني، آگرانولوسيتوز، آنمى آپلاستيك، پان‌سيتوپنى و آنمى هموليتيك.
پوست: راش، واکنش‌ەاى آلرژيک، خارش، کهير، اگزما، حساسيت به نور، اريتم يا قرمزى پوست
اندوکرين: هيپوکليسمى يا کاهش ميزان قند خون، اثر ضد ادرارى (SIADH)

در سنين بالا، در بيماري‌هاى قلبي، CHF، و تيروئيدى و هم‌چنين بيماري‌هاى کليوى و کبدى و در واکنش‌هاى شديدى که منجر به کاهش قند خون مي‌گردند با احتياط مصرف شود.

مصرف گلوکوکورتيکوئيدها، ريفامپين، تيازيدي‌ها و الکل باعث کاهش اثرات هيپوگليسميک دارو مي‌شوند؛ مصرف کلوفيبرات، MAOI، ساليسيلات‌ها، سولفوناميدها، کلرامفنيکل، تستوسترون باعث تشديد خطر هيپوگليسمى مي‌شوند.

ملاحظات پرستاري:
توصيه‌ها:
ـ ۳۰ دقيقه قبل از غذا دارو را بايد مصرف کرد.
روش تهيه / تجويز:
ـ در محفظه‌هاى محکم و در محيط سرد نگهدارى شود.
ارزيابى باليني:
پاسخ به درمان: کاهش ميزان پرادرارى و پرنوشى و پرخورى در بيمار و دقيق شدن حس محيطى و فقدان سرگيجه و طبيعى شدن راه رفتن.
بررسى واکنش‌هاى افزايش يا کاهش قند خون که بلافاصله بعد از غذا ممکن است رخ دهند.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ علائم ايکتر انسدادى را برسى کنند: مثلاً ادرار تيره، خارش، زردشدن اسکلرا، و در صورت بروز اينها بايد پزشک را مطلع ساخت.
ـ که از تست قندخون مويرگى در هنگام بهره‌گرفتن از اين دارو استفاده کنند.
ـ که قند ادرار را با نوارهائى شيميائى مخصوص روزانه سه مرتبه کنترل کنند.
ـ که علائم کاهش يا افزايش قند خون را بدانند و در هر مورد چه کارهائى بايد انجام دهند.
ـ که دارو را به‌طور مرتب روزانه مصرف کنند و عوارض ناشى از مصرف نامرتب دارو را براى آنها توضيح دهند.
ـ که دارو را صبح زود مصرف کنند تا از ايجاد واکنش‌هاى ناشى از کاهش قند خون در شب در امان باشند.
ـ که از مصرف داروهاى بدون نسخه بدون اطلاع پزشک معالج خوددارى کنند.
ـ که ديابت يک بيمارى طولاني‌مدت است و اين دارو درمان قطعى نمي‌دهد.
ـ که تمام غذاهاى تعيين شده براى رژيم غذائى را مصرف کنند تا از ايجاد کاهش قند خون جلوگيرى شود.
ـ براى مقاصد فوريتي، با خود پلاک شناسائى طبى را حمل کنند.
ـ از نوشيدن الکل خوددارى کنند (به‌علت واکنش شبه‌دى سولفيرام).
درمان مصرف بيش از حد دارو:
استفاده از محلول گلوکز ۵۰ـ۱۰ درصد.