مدیکال نت - دانشنامه داروهای پزشکی

با ايجاد پيوند متقاطع بين رشته‌هاى DNA و RNA باعث مهار سنتز پروتئين مي‌شود (عامل غيراختصاصى فاز چرخه سلولي).

به ‌تنهائى يا همراه ديگر داروها در درمان هوچگين، لمفوساركوم، پلي‌ستيمى ورا، سرطان برونش، CLI،CML و مايكوزيس فونگوئيدوس همچنين در Effusion ناشى از متاستازها به‌صورت داخل پلور، داخل پريكارد و يا داخل صفاق.

هوچكين (مراحل III و IV)
بالغين: 6mg/m به‌صورت وريدى در اول و هشتم يك دوره 28 روزه.
ديگر سرطان‌ها:
بالغين و كودكان: 0/4mg/kg به‌صورت وريدى در يك دوز يا به‌صورت منقسم، در صورت لزوم بعد از 6-3 هفته تكرار شود.
موارد منع مصرف:
ساپرس مغز استخوان، عفونت، هرپس زوستر، گرانولوم عفوني، شيردهي، حاملگى (گروه D، حداقل تا سه‌ماهه سوم).

گوارشي: تهوع، استفراغ، خشكى دهان، استوماتيت، زخم پپتيك، زردى و اسهال.
خوني: لكوپني، ترومبوسيتوپني، لمفوسيتوپني، آنمي، آگرانولوسيتوز.
دستگاه عصبي: سردرد، گيجي، خواب‌آلودگي، كاهش شنوائي، وزوز گوش، سرگيجه، نوروپاتى محيطي، پارستزي، كوما.
ادرارى تناسلي: آزواسپرمي، اسپرماتوژنز، آمنوره، اوليگو آمنوره، اختلالات قاعدگي، ناهنجارى کروموزومي.
پوست: لکه‌هاى هيپرپيگمانته، خارش، بثورات پوستي، آلوپسي، هرپس زوستر، نکروز و التهاب و ترومبوز و ترومبوفلبيت (در محل نشست‌ دارو به زير پوست).
ديگر موارد: تب، هيپراوريسمي، آنافيلاکسي.

CLL، افراد در سنين باروري، ارتشاح مغز استخوان با سلول‌هاى بدخيم.

با ايجاد هيپراوريسمى باعث کاهش اثر داروهاى ضدنقرس مي‌شود.

ملاحظات پرستاري:
پيگيرى آزمايشگاهي:
ـ I&O؛ و گزارش روزانه نتايج آن.
ـ CBC و بررسى نحوه کارکرد مغز استخوان، تعيين تعداد پلاکت‌ها.
ـ از نظر علائم وجود عفونت‌هاى ويروسى يا ميکروبي.
ـ دهان از نظر هيدراتاسيون مخاط، وضعيت لثه، دندان‌ها، زبان، مخاط و لپ‌ها، رفع مشکلات قابل دفع دهانى و در صورت لزوم مشاوره با دندان‌پزشک.
ـ Cr, BUN، اسيد اوريک خون، و تحقيق در مورد سابقه سنگ‌هاى اوراتي.
توصيه‌ها:
ـ هنگام تهيه و تزريق دارو از تماس آن با چشم و پوست (با پوشيدن دستکش) اجتناب کنيد. در صورت تماس دارو ناحيه آلوده شده را به‌مدت ۱۵ دقيقه با آب و سپس با محلول تيوسولفات سديم ۲% شستشو دهيد.
ـ محلول دارو را قبل از تجويز ۱۰ ميلي‌ليتر آب مقطر رقيق کنيد.
ـ در صورت نشت دارو، از تزريق فورى زير جلدى يا داخل جلدى با محلول تيوسولفات سديم ايزوتونيک (۶/۱ مولار) و کمپرس يخ به‌طور منظم در يک دوره ۱۲ـ۶ ساعت استفاده کنيد.
ـ به‌منظور عدم تداخل با خواب بيمار دارو را در ابتداى روز تجويز کنيد.
ارزيابى باليني:
تهوع و استفراغ: معمولاً ۳ـ۱ ساعت بعد از تزريق دارو به اوج مي‌رسد. بهتر است برنامه غذائى بيمار به چنين مواقعى تداخل نکند.
سرکوب مغز استخوان: از روز چهارم شروع شده تا روز دهم به حداکثر مي‌رسد.
پتشي، اکيموز (خونريزي‌هاى غيرطبيعي) بلافاصله گزارش شود.
تب، لرز، گلودرد و زخم‌هاى مخاطى و علائم شروع آگرانولوسيتوز) به‌سرعت گزارش شود.
ـ Hb و Hct از نظر آنمى در فواصل منظم ارزيابى شود.
اسيد اوريک: در صورت افزايش اسيد اوريک خون مي‌توان با افزايش دريافت مايعات، مصرف آلوپورينول و قليائي‌کردن ادرار با آن مقابله کرد.
هرپس زوستر: که تحت درمان با اين دارو بروز مي‌کند. در اين‌صورت مصرف دارو را قطع کنيد.
آموزش به بيمار و خانواده:
ـ جهت کاهش خطر تشکيل سنگ کليوى به بيمار توصيه کنيد تا ۳ ليتر در روز آب بنوشد.
ـ توضيح دهيد که آمنوره و آزواسپبمى پس از دوره درمان ممکن است برگشت‌ناپذى باشد.
ـ در صورت کاهش تعداد پلاکت‌ها به کمتر از ۰۰۰/۱۵ ـ ۰۰۰/۱۰۷ به بيمار توصيه کنيد از مسواک‌کردن خوددارى کرده و از دهان‌شويه‌هاى طبى استفاده کنند.
ـ بيمار را تشويق کنيد حتي‌الامکان بهداشت دندان را به‌نحو احسن رعايت کند.
ـ بيمار را از علائم سميت گوشى (افت شنوائى و وزوز گوش) مطلع دهيد تا نشانه‌ها را فوراً گزارش کند.