دانشنامه بیماری ها

  

سرطان‌ پوست‌، سرطان‌ سلول‌ پايه‌اي‌

نام لاتین: skin cancer basal cell

تاریخ ایجاد: 1394/09/06 آخرین ویرایش: 1394/09/06 بازدید: 1385

icon اطلاعات کلی درباره بیماری

سرطان‌ پوست‌، سرطان‌ سلول‌ پايه‌اي‌ نوعي‌ سرطان‌ پوست‌ درگيركننده‌ غشاي‌ پايه‌ پوست‌. سرطان‌ سلول‌ پايه‌اي‌ پوست‌ به‌ بافت‌هاي‌ زيرين‌ دست‌اندازي‌ مي‌كند ولي‌ به‌ندرت‌ به‌ نواحي‌ دوردست‌ گسترش‌ مي‌يابد. اين‌ سرطان‌ معمولاً پوست‌ صورت‌، گوش‌ها، پشت‌ دست‌ها، شانه‌ها و بازوها را درگير ساخته‌ و بيشتر در بزرگسالان‌ بالاي‌ 40 سال‌ بروز مي‌كند.

icon علائم شایع - علل بیماری

يك‌ ضايعه‌ پوستي‌ كوچك‌ كه‌ در عرض‌ 3 هفته‌ بهبود نيافته‌ و داراي‌ خصوصيات‌ زير است‌:
اين‌ ضايعه‌ مسطح‌ و مرواريدمانند است‌. كناره‌هاي‌ آن‌ نيمه‌شفاف‌ و مدور يا پيچيده‌ است‌. در كناره‌هاي‌ ضايعه‌ ممكن‌ است‌ عروق‌ خوني‌ جديد كوچك‌ منحني‌ شكل‌ وجود داشته‌ باشد. مركز زخم‌ مذكور فرو رفته‌ است‌. اندازه‌ ضايعه‌ بين‌ 6-4 ميلي‌متر متغير است‌، ولي‌ در صورت‌ عدم‌ درمان‌ ممكن‌ است‌ بزرگتر شود.
ضايعه‌ مذكور در پوست‌ نواحي‌ در معرض‌ آفتاب‌ كه‌ داراي‌ شواهدي‌ از آسيب‌ ناشي‌ از آفتاب‌ هستند، رخ‌ مي‌دهد.
رشد اين‌ ضايعه‌ آهسته‌ است‌. سوزش‌ يا خارش‌ ندارد. ممكن‌ است‌ ضايعه‌ به‌طور متناوب‌ دلمه‌ بسته‌ و التيام‌ يابد.
آسيب‌ پوستي‌ ناشي‌ از آفتاب‌ كه‌ سال‌ها قبل‌ از بروز اين‌ سرطان‌ رخ‌ داده‌ است‌.

icon پیشگیری

در صورت امكان از تماس اجتناب نمائيد.

icon عواقب و عوارض احتمالی

با درمان‌ مناسب‌ قابل‌ علاج‌ است‌. بيش‌ از 13 بيماران‌ در عرض‌ 5 سال‌ دچار يك‌ ضايعه‌ جديد مي‌گردند.
بدون‌ درمان‌، سرطان‌ ممكن‌ است‌ بزرگتر شده‌، زخمي‌ گردد و بافت‌هاي‌ اطراف‌ را تخريب‌ نمايد. در كمتر از 1% موارد گسترش‌ سرطان‌ به‌ ساير نواحي‌ بدن‌ رخ‌ مي‌دهد، ولي‌ اين‌ ضايعات‌ به‌هرحال‌ براي‌ جلوگيري‌ از تخريب‌ موضعي‌ بايد برداشته‌ شوند.

icon اصول کلی درمان

- بررسي‌هاي‌ تشخيصي‌ ممكن‌ است‌ شامل‌ بررسي‌ آسيب‌شناسي‌ بافت‌ پس‌ از برداشت‌ ضايعه‌ براي‌ تأييد تشخيص‌ باشد.
- انتخاب‌ درمان‌ بسته‌ به‌ ظاهر ضايعه‌، وسعت‌ و محل‌ آن‌ متفاوت‌ است‌.
- برداشت‌ ضايعه‌ سرطاني‌ با يكي‌ از روش‌هاي‌ زير انجام‌ مي‌گيرد. روش‌ درماني‌ با توافق‌ پزشك‌ و بيمار انتخاب‌ مي‌شود:
1- كورتاژ و خشكاندن‌ محل‌ ضايعه‌ با الكتريسيته. پس‌ از بي‌حسي‌ موضعي‌، ضايعه‌ بريده‌ يا تراشيده‌ شده‌ و سپس‌ با حرارت‌ حاصل‌ از جريان‌ برق‌ با فركانس‌ بالا بافت‌ محل‌ ضايعه‌ تخريب‌ مي‌گردد.
2- برداشت‌ ضايعه‌ با جراحي. پس‌ از بيحسي‌ موضعي‌، ضايعه‌ با استفاده‌ از چاقي‌ جراحي‌ برداشته‌ مي‌شود.
3- روش‌ جراحي‌ موه‌ (Moh's sugery). نوع‌ تخصصي‌ برداشت‌ ضايعه‌ با جراحي‌ كه‌ براي‌ برداشت‌ سرطان‌هاي‌ پرخطر به‌كار مي‌رود.
4- جراحي‌ با سرما ـ استفاده‌ از نيتروژن‌ مايع‌ جهت‌ منجمد كردن‌ و از بين‌ بردن‌ سلول‌ها. گاهي‌ از بيحسي‌ موضعي‌ استفاده‌ مي‌شود.
5- ليزردرماني. در برخي‌ مراكز درماني‌ براي‌ تخريب‌ ضايعه‌ از ليزر استفاده‌ مي‌شود.
6- اشعه‌درماني. در مواردي‌ كه‌ موقعيت‌ تومور ايجاد مي‌كند استفاده‌ مي‌شود مثلاً در مورد تومورهاي‌ نزديك‌ لب‌ و پلك‌.
پس‌ از جراحي‌:
- روزي‌ دوبار محل‌ جراحي‌ را با آب‌ اكسيژنه‌ رقيق‌ يا محلول‌ سالين‌ استريل‌ شستشو دهيد.
- در طي‌ روز بر روي‌ زخم‌ جراحي‌ از پانسمان‌ چسبي‌ استفاده‌ كنيد. هنگام‌ شب‌ روي‌ زخم‌ را باز بگذاريد.
- شستشوي‌ پوست‌ را طبق‌ روال‌ عادي‌ انجام‌ دهيد. پس‌ از حمام‌ كردن‌ يا شنا پوست‌ را به‌آرامي‌ و به‌طور كامل‌ خشك‌ نماييد.

icon داروها

براي‌ درد خفيف‌، استفاده‌ از داروهاي‌ بدون‌ نسخه‌ نظير استامينوفن‌ يا آسپيرين‌ ممكن‌ است‌ كافي‌ باشد.
پماد آنتي‌بيوتيك‌ براي‌ جلوگيري‌ از عفونت‌ زخم‌ ممكن‌ است‌ تجويز گردد.

icon رژیم غذایی

رژيم‌ خاصي‌ نياز نيست‌.

icon در این شرایط به پزشک مراجعه کنید

اگر شما يا يكي‌ از اعضاي‌ خانواده تان داراي‌ علايم‌ سرطان‌ سلول‌ پايه‌اي‌ پوست‌ باشيد.
خونريزي‌ زخم‌ پس‌ از جراحي‌ كه‌ با اعمال‌ فشار موضعي‌ به‌مدت‌ 10 دقيقه‌ متوقف‌ نمي‌شود.
بروز علايم‌ عفونت‌ در زخم‌ نظير درد، قرمزي‌، تورم‌ يا افزايش‌ دردناكي‌ هنگام‌ لمس‌ سرطان‌ پوست‌، سرطان‌ سلول‌ سنگفرشي‌